ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտ (Նորագույն շրջանի հայ գրականություն)

Հայ նորագույն գրականության սկզբնավորումը:

Հայ նորագույն գրականության զարգացման առանձնահատկությունները:

Եղիշե Չարենցի /1897-1937/ կյանքի գլխավոր դեպքերը և դրանց արձագանքը նրա ստեղծագործության մեջ:

Եղիշե Չարենցի բանաստեղծական առաջին շարքերը /<<Երեք երգ>>, <<Տեսիլաժամեր>>, <<Հրո երկիր>>, <<Լիրիկական բալլադներ>>/:

Ազգային երազն ու իդեալները Չարենցի <<Կապուտաչյա հայրենիքում>>:

Երազների փլուզումն ու հիասթափությունը /<<Դանթեական>>, <<Վահագն>>, <<Աթիլլա>>, <<Հարդագողի ճամփորդները>>, <<Տաղ անձնական>> և այլն/:

Եղիշե Չարենցի <<Սոմա>>, <<Ամբոխները խելագարված>> պոեմները:

Երկրի ճակատագրի ու անհատի զոհաբերության հարցը <<Մահվան տեսիլ>> բանաստեղծության մեջ:

Եղիշե Չարենցի <<Տաղարան>> շարքը:

Հայրենասիրության բարձրագույն արտացոլումը /<<Ես իմ անուշ Հայաստանի>>/:

<<Երկիր Նաիրի>> վեպը, նրա երկպլան բնույթը. երգիծանքի ու ողբերգության քաղաքական ու գաղափարական հիմքերը:

<<Էպիքական լուսաբաց>> /1930/ ժողովածուի ստեղծագործական, ծրագրային, գեղագիտական դրույթները:

<<Գիրք ճանապարհի>> /1934/ ժողովածուն:

Հայրենիքի ու ժողովրդի անցյալը վերաիմաստավորող պոեմները /<<Պատմության քառուղիներով>>, <<Սասունցի Դավիթ>>, <<Մահվան տեսիլ>>/:

Եղիշե Չարենցի ստեղծագործության վերջին շրջանը /1934-1937/ <<Անտիպ և չհավաքված երկեր>>, <<Անհայտ էջեր>>/:

Դերենիկ Դեմիրճյանի /1877-1956/ կյանքը և գրական գործունեությունը:

Դերենիկ Դեմիրճյանի պատմվածքները;

<<Քաջ Նազար>> կատակերգությունը:

<<Երկիր հայրենի>> դրամայի հայրենասիրական ոգին:

<<Գիրք ծաղկանց>> պատմվածքի գեղարվեստական աշխարհը, բանաստեղծական, փիլիսոփայական ոճը:

<<Վարդանանք>> /1944/ վեպի ստեղծագործական պատմությունը: Վեպի արտաքին և ներքին կոնֆլիկտները; Ազատության, անկախության, հայրենասիրության տարերքը և հերոսների հեղինակային արժեքավորումն այս տեսանկյունից: Ավարայրի խորհուրդը: Միասնական ու տևական մաքառումը իբրև հայոց պատմական ճանապարհի փիլիսոփայություն: Վեպի արդիականությունը:

Ստեփան Զորյանի /1889-1967/ կյանքը և ստեղծագործական ուղու գլխավոր հանգրվանները:

Ստեփան Զորյանի <<Տխուր մարդիկ>> /1918/ ժողովածուն:

Շահի, սեփականության կիրքը <<Ցանկապատ>> /1923/, <<Խնձորի այգին>> շարքերում:

<<Պատերազմ>> /1925/ շարքի հակապատերազմական ուղղվածությունը:

<<Մի կյանքի պատմություն>> վեպը որպես պատմական մի ժամանակահատվածի սոցիալական, հոգեբանական ու քաղաքական դիմանկար:

Զորյանի պատմական եռագրությունը /<<Պապ թագավորը>>, <<Հայոց բերդը>>, <<Վարազդատ>>/: Վեպերի պատմականությունը և արդիական հնչեղությունը:

Ակսել Բակունցի /1899 - 1937/ կյանքի կարևոր դեպքերը, ստեղծագործական ճանապարհը:

Ակսել Բակունցի <<Մթնաձոր>> ժողովածուն:

Ակսել Բակունցի <<Սև ցելերի սերմնացանը>> ժողովածուն:

Կորուսյալ հայրենիքի հուշը /<<Քեռի Դավոն>>, <<Լառ-Մարգար>>, <<Ծիրանի փողը>>/:

Հեղափոխության գաղափարները և հայ գյուղացին /<<Բրուտի տղան>>, <<Վանդունց Բադին>>, <<Սև ցելերի սերմնացանը>>/: Երգիծանքը /<<Հովնաթան մարչ>>, <<Կյորես>>/:

Երգիծանքի քաղաքական առանցքներն ու բարոյական ակունքները:

Ժողովրդի կյանքի տարեգրությունը /<<Կարմրաքար>>/:

Մեծ անհատի կերպարը <<Խաչատոր Աբովյան>> վեպում:

Գուրգեն Մահարու /1903-1969/ կյանքի ու ստեղծագործական ճանապարհի ընթացքը:

<<Մանկություն>> /1929/, <<Պատանեկություն>> /1930/ և <<Երիտասարդության սեմին>> /1955/ վիպակների կառուցվածքային, թեմատիկ ու գեղարվեստական միասնականությունը

<<Այրվող այգեստաններ>> վեպը:

Ստալինյան համակենտրոնացման ճամբարների պատկերը <<Ծաղկած փշալարեր>> վիպակում /1988/ ու սիբիրյան շարքի պատմվածքներում

Հայ գրականությունը պատերազմի տարիներին /1941-45թթ./:

Գեղամ Սարյանի` պատերազմի թեմայով բանաստեղծությունները, պոեմներն ու բալլադները:

Նաիրի Զարյանի<<Երկու հանճարեղ գլուխ>> բանաստեղծությունն իբրև ստեղծագործական երերուն ներքին վիճակի արտահայտություն

<<Արա Գեղեցիկ>> /1944/ դիցապատմական ողբերգությունը:

Հովհաննես Շիրազի /1914-1984/ կյանքը և գրական գործունեությունը

Առաջին գիրքը` <<Գարնանամուտը>>

<<Բիբլիական>> պոեմը

<<Քնար Հայաստանի>> եռահատոր ժողովածուն:

<<Հայոց դանթեականը>> պոեմը:

Մոր կերպարը <<Հուշարձան մայրիկիս>> /1968/ ժողովածուում:

Սփյուռքահայ գրականությունը 1920-40-ական թթ.:

Վահան Թեքեյանի /1878-1945/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը

Հակոբ Օշականի /1883-1948/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը

Հակոբ Օշականի պատմվածքները;

Հակոբ Օշականը Վիպասան;

Կոստան Զարյանի /1885-1969/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը:

<<Տատրագոմի հարսը>> պոեմը:

<<Նավը լեռան վրա>> վեպը և նրա գրական ճակատագիրը:

Մուշեղ Իշխանի /1914-1990/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը:

Համաստեղի /1895-1966/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը: Համաստեղյան պատմվածքի գեղարվեստական հատկանիշները և մոտիվները: Վիպագրական փորձերը

<<Հայաստանի լեռներու սրնգահարը>> դրաման:

Հակոբ Մնձուրու /1886-1978/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը: Մնձուրու գյուղագրության առանձնահատկությունները

Գլխավոր ժողովածուները /<<Կապույտ լույս>>, <<Արմտան>>, <<Կռունկ, ուստի կուգաս>>/:.

Շահան Շահնուրի /1903-1974/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը: Շահնուրի գրականության յուրահատկությունները:

<<Նահանջ առանց երգի>> վեպն իբրև սփյուռքահայ վիպագրության նվաճում:

<<Հարալեզներուն դավաճանությունը>> ժողովածուն

Վազգեն Շուշանյանի /1903-1941/ կյանքը և ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը: Շուշանյանի ստեղծագործության յուրահատուկ գծերը:

Հայ նորագույն գրականության զարգացման շրջանները և առանձնահատկությունները հետպատերազմյան շրջանում

Պատմավեպի ընդգրկման շրջանակների մեծացումը 1960-90-ական թթ.: Պատմության նորովի քննությունը Ս. Խանզադյանի, Պ. Զեյթունցյանի, Վ. Խեչումյանի, Խ. Գյուլնազարյանի, Աղասի Այվազյանի, Վարդան Գրիգորյանի, Արմեն Մարտիրոսյանի, Զորայր Խալափյանի վեպերում:

20-րդ դարասկզբին հայ ժողովրդի կյանքում տեղի ունեցած պատմական ողբերգության ու նրա հետևանքների անդրադարձը Հր. Քոչարի, Ս. Խանզադյանի, Դաշտենցի, Ստ. Ալաջաջյանի, Մ. Գալշոյանի երկերում:

Ժամանակակից կյանքի պատկերը Ս. Խանզադյանի, Հր. Մաթևոսյանի, Ա. Այվազյանի, Վ. Պետրոսյանի, Զ. Խալափյանի, Ռ. Հովսեփյանի, Ն. Ադալյանի, Հովհ. Մելքոնյանի և այլոց երկերում:

Հրանտ Մաթևոսյանի /1935-2002/ ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը:

Առաջին ժողովածուն` <<Օգոստոսը>>:

Ռեալիզմը, գրողի բարոյական կեցվածքը <<Մենք ենք, մեր սարերը>> վիպակում և <<Բեռնաձիեր>> շարքում:

Հետպատերազմյան պոեզիայի առանձնահատկությունները և զարգացման շրջանները: Ժանրային, թեմատիկ ու ոճական բազմազանությունը:

Համո Սահյանի /1914-1993/ կյանքը և գործը:

Առաջին` <<Որոտանի եզերքին>> գիրքը:

<<Քարափների երգը>>, <<Սեզամ բացվիր>> ժողովածուները:

Համո Սահյանի Քնարերգության առանձնահատկությունները:

Պարույր Սևակի /1924-1981/ կյանքը և գրական գործունեությունը:

Առաջին ժողովածուն` <<Անմահները հրամայում են>>:

<<Նորից քեզ հետ>> /1957/ ժողովածուն իբրև բանաստեղծական շրջադարձի սկիզբ:

<<Անլռելի զանգակատուն>> պոեմի պատմական ու գեղարվեստական արժեքը:

Բանաստեղծական նոր որոնումների ու սկզբունքների դրսևորումը <<Մարդը ափի մեջ>> ժողովածուում:

Սևակի քաղաքացիական ու գեղագիտական իդեալները <<Եղիցի լույս>> ժողովածուում:

<<Սայաթ-Նովա>> մենագրությունը և դասական գրողների մասին հոդվածները:

Վահագն Դավթյանի /1922-1996/ կյանքը և գրական գործունեությունը:

<<Ամառային ամպրոպ>>, ժողովածուն իբրև գեղագիտական-բարոյական ըմբռնումների շրջադարձի սկիզբ:

<<Թոնդրակցիներ>> պոեմը:

Պատմության թեմատիկայի գաղափարական ու ժանրային ինքնատիպ մշակումները <<Ծուխ ծխանի>> ժողովածուում:

Հողի և աշխատանքի բանաստեղծական ընկալումը <<Գինու երգը>> ժողովածուում:

Ժողովրդի պատմական ճակատագրի ու կորցրած հայրենիքի բանաստեղծական վերապրումը <<Անկեզ մորենի>> գրքում:

Ժանրային ու իմաստային նվաճումներ <<Կապույտ լույս>>, <<Լույսն իբրև հաց>>, <<Ասք սիրո>>, <<Լույս առավոտի>> գրքերում:

Գրական-քննադատական հոդվածները /<<Զուգահեռ ճանապարհ>> և <<Ի սկզբանե էր բանն…>> /:

Սիլվա Կապուտիկյանի /1919-2007/ ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը

Ուղեգրական արձակը /<<Քարավանները դեռ քայլում են>>, <<Խճանկար հոգու և քարտեզի գույներից>>/:

Սփյուռքահայության առջև ծառացած հարցերի արծարծումը սփյուռքահայ գրականության մեջ 20-րդ դարի երկրորդ կեսին:

Զահրատի /1924-2007/ բանաստեղծական մտածողության յուրահատկությունները: Գլխավոր ժողովածուները /<<Մեծ քաղաքը>>, <<Բարի երկինք>>, <<Կանանչ հող>>, <<Մեկ քարով երկու գարուն>>, <<Մաղ մը ջուր>>/:

Հակոբ Կարապենցի /1925-1994/ ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիրը

նոր Ժամանակակից /անկախության շրջանի/ գրականության մեջ իշխող տրամադրությունները, դեմքերը և զարգացման միտումներն ու հեռանկարները: